BADIIY MATNLARNI TARJIMA QILISHDA MADANIY REALIYALARNI YETKAZISH USULLARI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Badiiy tarjima, madaniy realiyalar, ekvivalentlik, adaptatsiya, transliteratsiya, kontekstual moslashuv, tarjimon strategiyasi., Ключевые слова: Художественный перевод, культурные реалии, эквивалентность, адаптация, транслитерация, контекстуальная адаптация, стратегия переводчика., Keywords: Literary translation, cultural realities, equivalence, adaptation, transliteration, contextual adaptation, translator's strategy.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada badiiy matnlarni tarjima qilish jarayonida madaniy realiyalarni to‘g‘ri yetkazishning nazariy va amaliy jihatlari tahlil qilinadi. Madaniy realiyalar – ma’lum bir xalqning tarixiy, ijtimoiy, milliy, diniy va maishiy hayotiga xos bo‘lgan, boshqa til va madaniyatda to‘liq muqobili bo‘lmagan birliklar bo‘lib, ularni tarjima qilish tarjimon oldiga murakkab vazifalarni qo‘yadi. Maqolada ekvivalentlik, adaptatsiya, transliteratsiya, izohli tarjima kabi usullar hamda ularning badiiy matnning mazmuniy va estetik xususiyatlarini saqlashdagi o‘rni ilmiy asosda yoritiladi.
Аннотация: В данной статье анализируются теоретические и практические аспекты правильной передачи культурных реалий при переводе художественных текстов. Культурные реалии – это единицы, присущие исторической, социальной, национальной, религиозной и повседневной жизни конкретного народа, которые не имеют полного эквивалента в другом языке и культуре, и их перевод ставит перед переводчиком сложные задачи. В статье рассматриваются такие методы, как эквивалентность, адаптация, транслитерация, толковый перевод, и их роль в сохранении содержательных и эстетических характеристик художественного текста на научной основе.
Abstract: This article analyzes the theoretical and practical aspects of accurately conveying cultural realities in the translation of literary texts. Cultural realities are entities inherent in the historical, social, national, religious, and everyday life of a particular people that do not have a full equivalent in another language or culture, and their translation poses complex challenges for the translator. The article examines methods such as equivalence, adaptation, transliteration, and explanatory translation, and their role in preserving the substantive and aesthetic characteristics of a literary text on a scientific basis.