BOLALARDA ORTIQCHA VAZN VA QANDLI DIABET RIVOJLANISHIDAGI GORMONAL OMILLAR
Keywords:
Bolalar semirishi, qandli diabet, gormonlar, insulin, leptin, grelin, tiroksin, kortizol, o‘sish gormoni, metabolizm, endokrin tizim.Abstract
Ushbu maqolada bolalarda ortiqcha vazn (semizlik) va qandli diabet
rivojlanishida gormonal tizimning o‘rni, endokrin omillar ta’siri hamda erta
profilaktika choralarining ahamiyati tahlil qilingan. Tadqiqotda asosan insulin, leptin,
grelin, kortizol, tiroksin va o‘sish gormoni kabi asosiy gormonlarning bolalar
metabolizmiga ta’siri yoritilgan. Shuningdek, ortiqcha vazn va qandli diabet
o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik, organizmda insulin qarshiligi mexanizmi hamda
gormonal muvozanat buzilishining fiziologik oqibatlari ilmiy asosda ko‘rsatib o‘tilgan.
Maqola pediatriya amaliyotida bolalarda ortiqcha vazn va metabolik buzilishlarning
oldini olishda gormonal tahlillar, ovqatlanish madaniyati va jismoniy faollikning
muhimligini ta’kidlaydi.
References
1. Sh. Karimova. Bolalarda endokrin kasalliklarning profilaktikasi. – Toshkent, 2022.
2. O. Ismoilov. Pediatriyada gormonal buzilishlar. – Samarqand, 2023.
3. N. Abdullaeva. Qandli diabetning yoshlar orasida tarqalishi. – Andijon, 2024.
4. E. Bektemirova, A. Tursunov. Endokrin tizim fiziologiyasi. – Toshkent, 2023.
5. WHO Report. Childhood obesity and endocrine factors. – Geneva, 2024.
6. American Diabetes Association. Pediatric diabetes and hormonal mechanisms. –
2025.
