HAYVONLARDA GAMETOGENEZ
Keywords:
Spermatogenez jarayonida spermatogoniya hujayralari ketma-ket mitoz va meyoz bo‘linishlar orqali spermatidaga aylanadi, keyin esa ularning morfologik o‘zgarishlari natijasida yetuk spermatozoidlar hosil bo‘ladi. Oogenez esa uzoq davom etuvchi, murakkab jarayon bo‘lib, unda oogoniya hujayralarining o‘sish, meyoz va pishish bosqichlari kuzatiladi.Abstract
Gametogenez — bu hayvon organizmlarida jinsiy hujayralar, ya’ni gametalar
(spermatogenez va oogenez) hosil bo‘lish jarayonidir. Ushbu jarayon jinsiy
ko‘payishning asosiy bosqichi bo‘lib, nasldan-naslga genetik axborotni uzatishda
muhim ahamiyat kasb etadi. Hayvonlarda gametogenez jarayoni diploid hujayralardan
(gonositalardan) boshlanadi va meyoz hamda differensiallanish bosqichlari orqali
yakunlanadi. Gametogenez ikki asosiy turga bo‘linadi: spermatogenez — erkak jinsiy
hujayralar (spermatozoidlar)ning hosil bo‘lishi va oogenez — urg‘ochi jinsiy
hujayralar (tuxum hujayralar)ning shakllanishi.
References
1. To‘xtayev, T., & Karimov, R. (2019). Umumiy biologiya. Toshkent: “O‘zbekiston
milliy ensiklopediyasi” nashriyoti.
2. Xolmatov, N. (2021). Zoologiya va hayvonlar fiziologiyasi asoslari. Toshkent: Fan
va texnologiya nashriyoti.
3. Bekmurodov, S. (2020). Sitologiya va genetika asoslari. Samarqand: SamDU
nashriyoti.
4. Odum, E. P. (2018). Fundamentals of Ecology. Philadelphia: W.B. Saunders
Company.
5. Reece, J. B., Urry, L. A., Cain, M. L., et al. (2017). Campbell Biology (11th ed.).
New York: Pearson Education.
. Raven, P. H., Johnson, G. B. (2019). Biology (12th ed.). New York: McGraw-Hill
Education.
7. Gilbert, S. F. (2020). Developmental Biology (12th ed.). Sunderland, MA: Sinauer
Associates.
8. Lodish, H., Berk, A., Kaiser, C. A. va boshqalar. (2021). Molecular Cell Biology
(9th ed.). New York: W.H. Freeman and Company.
9. Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., et al. (2022). Molecular Biology of the Cell (7th
ed.). New York: Garland Science.
10. Qo‘chqorov, A. (2022). Hayvonlar biologiyasi va reproduktiv tizimi. Toshkent:
Oliy ta’lim nashriyoti.