MASOFAVIY TA’LIM SHAROITIDA AKADEMIK PROKRASTINATSIYANING OLDINI OLISH: MOTIVATSION INTERVENSIYALAR (ARALASHUVLAR)
Keywords:
Данная статья посвящена изучению академической прокрастинации среди студентов в условиях дистанционного образования и анализу мотивационных интервенций, направленных на её снижение. Расширение онлайн-обучения выявило трудности в управлении временем, снижение ответственности и увеличение склонности студентов откладыватьAbstract
Ushbu maqola masofaviy ta’lim sharoitida talabalarda
kuzatilayotgan akademik prokrastinatsiya holatlarini o‘rganishga hamda uni
kamaytirishga qaratilgan motivatsion intervensiyalarni tahlil qilishga bag‘ishlangan.
So‘nggi yillarda onlayn o‘qish jarayonining kengayishi talabalarning vaqtni
boshqarishdagi qiyinchiliklarini, mas’uliyatning pasayishini va o‘quv topshiriqlarini
kechiktirishga oid muammolarni kuchaytirgan. Prokrastinatsiya nafaqat o‘quv
samaradorligini pasaytiradi, balki stress, xavotir va o‘ziga ishonchning susayishiga
ham olib keladi. Mazkur maqolada motivatsion intervensiyalar — maqsad qo‘yish
texnikalari, o‘zini rag‘batlantirish, vaqtni boshqarish dasturlari, psixologik qo‘llab
quvvatlash, gamifikatsiya elementlari va self-monitoring strategiyalari ilmiy-nazariy
asosda yoritilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, to‘g‘ri tanlangan
intervensiyalar talabalarning mas’uliyat hissini kuchaytiradi, o‘quv jarayoniga bo‘lgan
qiziqishni oshiradi va prokrastinatsiya darajasini sezilarli kamaytiradi.
References
1. Karimova V. (2020). Pedagogik psixologiya asoslari. Toshkent: Yangi asr avlodi,
112–158-betlar.
2. Abdullayeva G. (2021). Motivatsiya va talaba faolligi. Toshkent: Fan nashriyoti, 75
120-betlar.
3. Schraw G., Wadkins T. (2019). Procrastination and Self-Regulation in Online
Learning. New York: Springer, pp. 45–89.
4. Steel P. (2007). The Nature of Procrastination. Psychological Bulletin, pp. 65–110.
5. Zimmerman B. (2011). Motivational Sources of Self-Regulated Learning. Routledge
Press, pp. 22–57.
6. Deci E., Ryan R. (2017). Self-Determination Theory. Guilford Press, pp. 102–149.