ANIQMAS INTEGRALNI MAPLE AMALIY DASTURI YORDAMIDA YECHISHNI O’QUVCHILARGA O’RGATISH
Abstract
Funksiya integrali matematik analizning,umuman matematikaning barcha tarmoqlarida keng qo’llanilishga ega bo’lgan asosiy tushunchalardan biri.Bugungi kunda amaliyotda bir qancha matematik dasturlar matematik masalalarni kompyuter imkoniyatlaridan foydalanib yechishda samarali natijalarni bermoqda.SHular jumlasiga funksiyaning aniqmas integralini hisoblashni kiritish mumkin.
Maple dasturi yordamida funksiyaning aniqmas integralini topishda quyidagi buyruqlardan foydalaniladi:
>int(f,arg);
Bunda f-integral ostidagi funksiya,arg-f funksiyaning argumenti,ya’ni integral hisoblanayotgan o’zgaruvchi.Misollar keltiramiz:
>restart;
>int(tan(x),x);
-ln(cos(x))
>int(x-1,x);
>int(sin(t)*t-ln(t),t);
sin(t)-tcos(t)-t ln(t)+t
>int(a*x^2+b*x+c,x)
b
>int(a*x+b,a);
Keltirilgan misollarda ko’rish mumkunki, Maple funksiyasining aniqmas integralida qatnashuvchi o’zgarmas miqdor C ni chiqarmaydi.Bizga ma’lumki,o’zgarmas miqdor C funksiyaning aniqmas integralida ozod had sifatida qatnashgani uchun bizlar uni bor deb hisoblashimiz mumkin.