INTEGRALLARNING TARIXIY RIVOJLANISHI VA MATEMATIK MOHIYATI
Abstract
Integral tushunchasi matematika va uning turli sohalaridagi rivojlanishiga katta hissa qo‘shgan, murakkab masalalarni yechishda va fizik jarayonlarni matematik modellashtirishda muhim vosita hisoblanadi. U nafaqat geometriyada, balki fizikada, iqtisodiyotda, statistika va boshqa sohalarda ham keng qo‘llaniladi. Integrallarni hisoblash va ularning matematik mohiyatini tushunish tarixiy jihatdan murakkab bo‘lgan jarayon bo‘lib, bu bo‘limda integral tushunchasining rivojlanish tarixi va matematik mohiyati kengaytirilgan tarzda ko‘rib chiqiladi.
Qadimgi davrlar (Antika davri) va Arximedning hissasi.Integrallarni hisoblashning asoslari qadimgi yunon matematiklari tomonidan ishlab chiqilgan. Bu davrda geometriyaga oid ba'zi masalalar orqali integralni hisoblash usullari shakllanib bordi. Evripid, Platon va Arximed kabi olimlar matematikaning geometriya sohasiga katta hissa qo‘shdilar. Arximed o‘zining geometrik metodlari bilan tanilgan va u egri chiziqlar ostidagi maydonni hisoblashni ilgari surgan birinchi matematika olimlaridan biri bo‘lgan.
References
1. Abdukarimov, B. (2015). Integral va uning matematik asoslari. Toshkent: O‘qituvchi.
2. Baxtiyorov, S. (2021). Zamonaviy ta’lim texnologiyalari. Toshkent: Science and Education.
3. Abdurahmonov, M. (2019). Matematika darslarida interaktiv metodlardan foydalanish. Toshkent: O‘qituvchi.
4. Xolmatov, I. (2017). Matematik integralning asosiy tushunchalari. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi.
5. Vohidov, N. (2018). Pedagogik texnologiyalar va ularning matematik ta’limda qo‘llanishi. Toshkent: Sharq.
6. Turaev, D. (2020). Integral va uning fizikadagi tatbiqlari. Toshkent: Ilm va Texnika.
7. Akramov, B. (2016). Integrallarni o‘qitish metodikasi. Toshkent: Ta’lim.
8. Zayniddinov, U. (2020). Matematika darslarida interaktiv vositalar yordamida o‘qitish. Samarqand: Samarqand universiteti nashriyoti.
9. Azimov, R. (2021). GeoGebra yordamida integrallarni o‘rgatish. Toshkent: O‘qituvchi.
10. Nazarov, Sh. (2017). Integrallar va ularning pedagogik ahamiyati. Toshkent: Fan.