AHOLINING DAROMADLARI VA JAMG‘ARMALARINING TAQSIMLANISHINI MONITORING QILISH
Abstract
O‘zbekistonda aholi daromadlari va jamg‘armalarining taqsimlanishini monitoring qilish masalasi bugungi kunda mamlakat iqtisodiy siyosatining muhim yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. Bozor iqtisodiyotiga o‘tish davrida aholi daromadlarini oshirish, ularning manbalarini kengaytirish va jamg‘armalarni samarali boshqarish iqtisodiy barqarorlikni ta’minlovchi asosiy omillardan biridir. Daromadlarning adolatli taqsimlanishi va jamg‘armalar hajmining ortishi ijtimoiy tenglik va barqaror o‘sish uchun zarurdir.
O‘zbekiston Respublikasining Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2024-yilda aholining umumiy daromadlari 896,3 trillion so‘mni tashkil etgan bo‘lib, bu 2023-yilga nisbatan 18,5 foizga o‘sgan. Real o‘sish sur’ati esa 5,9 foizni tashkil etgan. 2023-yilda jon boshiga to‘g‘ri kelgan o‘rtacha yillik daromad 20 million so‘m atrofida bo‘lgan. 2025-yilning birinchi choragida esa bu raqam 222,4 trillion so‘mga yetib, jon boshiga 5,9 million so‘mdan ortiq daromad to‘g‘ri kelgan. Ushbu o‘sish nominal jihatdan ijobiy bo‘lsa-da, inflyatsiya bosimi tufayli real daromadning o‘sish sur’atlari pastligicha qolmoqda. Hududlar kesimida daromadlar o‘rtasida katta tafovut mavjud.
References
1. Karimov, I. A. (2016). O‘zbekiston XXI asr bosagasida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. Toshkent: O‘zbekiston.
2. Tashkent State University of Economics (TSUE). (2024). Aholi daromadlari va moliyaviy inklyuziya bo‘yicha yillik tahliliy hisobot. Toshkent: TSUE Nashriyoti.
3. Kuznetsov, N. V. (2022). Dohody naseleniya i ekonomicheskoe neravenstvo: sravnitelny analiz stran SNG. Moskva: Ekonomika.
4. Stiglitz, J. E. (2019). The Price of Inequality: How Today’s Divided Society Endangers Our Future. New York: W.W. Norton & Company.
5. Piketty, T. (2020). Capital and Ideology. Cambridge, MA: Harvard University Press.
