INGLIZ VA O‘ZBEK LINGVOMADANIYATIDA FRAZEOLOGIZMLARNING GENDER XUSUSIYATLARI
Keywords:
Kalit so‘zlar: gender, frazeologiya, lingvomadaniyat, stereotip, ingliz tili, o‘zbek tili, qiyosiy tahlil.Abstract
Mazkur maqolada ingliz va o‘zbek lingvomadaniyatida frazeologizmlarning
gender xususiyatlari tahlil qilingan. Til nafaqat aloqa vositasi, balki jamiyat ongida
shakllangan qadriyatlar va stereotiplarning ifodachisi sifatida qaraladi. Frazeologik
birliklar orqali erkak va ayol obrazlari, ularning ijtimoiy rollari hamda madaniy
ko‘rinishlari o‘rganilgan. Tadqiqotda ingliz va o‘zbek tillarida genderga oid
frazeologizmlarning o‘xshash va farqli jihatlari qiyosiy tahlil qilinadi. Natijalar shuni
ko‘rsatadiki, har ikki tilda erkak obrazi kuch, qat’iyat va mas’uliyat ramzi sifatida
namoyon bo‘ladi, ayol obrazi esa ko‘proq oilaviy mas’uliyat va mehr-muhabbat bilan
bog‘lanadi. Ingliz tilida so‘nggi yillarda feministik diskurs ta’sirida yangi iboralar
yuzaga kelgan bo‘lsa, o‘zbek tilida bunday jarayon hali sust kechmoqda. Maqola
tilshunoslikda gender stereotiplarni tadqiq etish va jamiyatda gender tenglikni targ‘ib
etish uchun ilmiy asos bo‘lib xizmat qiladi.
References
Adabiyotlar ro‘yxati
1. Kunin, A.V. (1996). Kurs frazeologii sovremennogo angliyskogo yazyka. Moscow:
Vysshaya Shkola.
2. Lakoff, R. (1975). Language and Woman’s Place. New York: Harper & Row.
3. Tannen, D. (1990). Genderlect Styles. New York: Oxford University Press.
4. Vinogradov, V.V. (1977). Lexikologiya i leksikografiya. Moscow: Nauka.
5. Karaulov, Yu.V. (1997). Russkiy yazyk i yazykovaya lichnost. Moscow: Nauka.
6. Voroshina, V.S. (2010). Gendernie stereotipi v russkoy frazeologii. Dissertatsiya.
Moskva.
7. Varvara, V.S. (2014). Lingvokulturniy aspekt gendera v frazeologizmax.
Dissertatsiya. Moskva.
8. Voroshina, K.S. (2016). Gender component in phraseological units of English and
Russian languages. PhD thesis.
9. Niyozmetova, A. (2019). O‘zbek maqollarida gender stereotiplari. Toshkent: Fan
nashriyoti.