ALOHIDA TA’LIM EHTIYOJLARI BO‘LGAN BOLALARNI KAMSITISH, ULARGA SALBIY MUOMILADA BO’LISHNING OLDINI OLISHGA QARATILGAN CHORA TADBIRLARNI AMALGA OSHIRISH
Keywords:
Kalit so‘zlar: alohida ta’lim ehtiyojlari, inklyuziv ta’lim, kamsitishning oldini olish, salbiy muomala, pedagogik qo‘llab-quvvatlash, tolerant muhit, inson huquqlari, ijtimoiy integratsiya.Abstract
Annotatsiya. Alohida ta’lim ehtiyojlari bo‘lgan bolalarni kamsitish, ularga
nisbatan salbiy muomala va diskriminatsiyani oldini olish zamonaviy ta’lim
siyosatining eng dolzarb masalalaridan biridir. Inson huquqlari, tenglik va inklyuziv
ta’lim tamoyillari asosida shakllanayotgan yondashuvlar bunday bolalarning
ijtimoiylashuvi, bilim olish jarayonida o‘z imkoniyatlarini namoyon etishi uchun
sharoit yaratishni taqozo etadi. Ularni kamsitishning oldini olish bo‘yicha chora-
tadbirlar orasida pedagoglar va ota-onalar uchun maxsus treninglar tashkil etish,
psixologik qo‘llab-quvvatlash xizmatlarini yo‘lga qo‘yish, ta’lim muassasalarida
tolerant muhitni shakllantirish, huquqiy-me’yoriy bazani takomillashtirish muhim
ahamiyat kasb etadi. Shu bilan birga, jamoatchilik ongida nogironligi yoki boshqa
xususiyati tufayli farq qiluvchi bolalarga nisbatan ijobiy qarashlarni targ‘ib qilish
zarur. Bunday yondashuv orqali nafaqat ta’lim muassasalarida, balki jamiyatda ham
bag‘rikenglik, mehr-oqibat va insoniylik qadriyatlari mustahkamlanadi. Natijada
alohida ta’lim ehtiyojlari bo‘lgan bolalar teng huquqli, faol va baxtli hayot kechirishlari
uchun keng imkoniyatlarga ega bo‘ladilar.
References
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – Toshkent: Adolat, 2023. – 48 b.
2. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni. – Toshkent: Adolat,
2020. – 36 b.
3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “2020–2025 yillarda inklyuziv
ta’limni rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Qarori. – Toshkent,
2020. – 22 b.
4. Karimov, N. Inklyuziv ta’lim: Nazariya va amaliyot. – Toshkent: Yangi asr avlodi,
2021. – 210 b.
5. Xudoyberdiyeva, M. Pedagogik psixologiya asoslari. – Toshkent: Fan va
texnologiya, 2019. – 185 b.
6. Rasulova, G. O‘zbekistonda inklyuziv ta’limni rivojlantirish istiqbollari. –
Toshkent: Nodirabegim, 2022. – 168 b.
