MODERN ADABIYOTI HAQIDAGI NAZARIY VA TAHLILIY QARASHLAR
Keywords:
Kalit so‘zlar: ijodiy metod va oqimlar, romantizm, realizm, modernizm , sotsialik-realizm, psixo-analitik uslub, individualizm, ekspressionizm, avangardizm, dekadans, naturalizm, dadaizm, elitar, xoslar adabiyotiAbstract
Annotatsiya. XX asrning ilk davrlarida jahonda yuz bergan ijtimoiy-siyosiy va
iqtisodiy muhit insoniyat oldiga olamga boshqa rakursdan qarash ehtiyojini tug‘dirdi.
Ijtimoiy hayotga yangicha nuqtayi nazar bilan yondashuv esa dastlab san’at, xususan,
adabiyot soha vakillarining chekiga tushdi, bu esa san’at sohasida modernizm
oqimining shakllanishiga zamin hozirladi. Jahon adabiyotining zabardast vakillari
Joys, Kafka, Kamyu ijodi orqali adabiyot sahnasiga kirib kelgan modernizm o‘zining
qator xususiyatlari bilan adabiyotshunos olimlar va boshqa san’at vakillari e’tiborini
tortdi. Keyingi davr mobaynida Freyd, Yung, Nitsshi kabi olimlar nazariyasidan suv
ichgan ushbu oqim badiiy adabiyotda inson obrazini yangi bir pog‘onaga olib chiqdi
va uning ichki dunyosi, ruhiyatini asar bosh g‘oyasi sifatida talqin qildi. Modernizm
oqimi turli millat adabiyotlarida o‘ziga xos o‘rniga ega bo‘ldi. Ushbu maqolada
o‘zbek adabiyotshunosligida modernizm hodisasi nazariy jihatdan o‘rganilishi,
modernistik ruhda yozilgan asarlarga bo‘lgan ilmiy munosabat soha vakillari
bildirgan fikr-mulohazalar yuzasidan tadqiq qilindi. Bu maqolada yoritilgan bahs-
munozaralar orqali ushbu adabiy hodisa adabiyotshunolik va abadiiy adabiyot uchun
muhim ekanligi, uni nazariy jihatdan chuqur o‘rganilish talab qilinishining guvohi
bo‘lamiz.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. 1.Abdurahmon S. Amaliy ham nazariy adabiyot darslari. – T.:Bookmany print, 2025.
2. Абдурауф Ф. Танланган асарлар. – Т.: Маънавият, 2009.
3. Адабиёт назарияси. Икки томлик. 1-том. – Тошкент: Фан, 1978.
4. Hamdamov U. Jahon adabiyoti: modernizm va postmodernizm. – T.: Akademnashr, 2020.
5. Мустақиллик даври адабиёти – Тошкент: Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа
ижодий уйи, 2006.
6. Quranov D. Adabiyotshunoslikka kirish. – T.: Fan, 2007.
7. Қуранов Д. Мамажонов З. Шералиева М. Адабиётшунослик луғати. – Т.:
Академнашр, 2010.
8. Sultonov I. Adabiyot nazariyasi. – T.: Oʻqituvchi, 2005.
9. Жўраев Т. Онг оқими модерн. – Т.:Фарғона, 2009.
10. Xolbekov M. XX asr asr modern adabiyoti manzaralari. – T.: Mumtoz so‘z, 2012.
11. Xolbekov M. Ong oqimi – rivoya shaklimi yoki janr? Tafakkur, 2011. 4-soni.
12. Sharafiddinov O. Modernizm jo‘n hodisa emas. O‘zbekiston adabiyoti va san’ati, 2002.
23-24-sonlarida.
13. Йўлдошев Қ. Мустақиллик даври адабиёти. Англашнинг узун йўли. – Т.: Ғафур
Ғулом номидаги нашриёт-матбаа уйи, 2006.
15. https://kh-davron_uz
