BOʻLAJAK BOSHLANGʻICH SINF OʻQITUVCHILARIDA KOGNITIV VA REFLEKSIV FIKRLASHNI RIVOJLANTIRISH METODIKASI
Abstract
Mazkur ilmiy maqolada bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarida kognitiv va
refleksiv fikrlashni rivojlantirish metodikasi pedagogik-psixologik asoslar nuqtai
nazaridan tahlil qilinadi. Ta’lim jarayonida kognitiv fikrlash o‘quvchilarning bilimni
ongli o‘zlashtirish, muammoni tahlil qilish, mantiqiy xulosalar chiqarish va mustaqil
qaror qabul qilish qobiliyatlarini shakllantirishni nazarda tutadi. Refleksiv fikrlash esa
shaxsning o‘z fikrlash faoliyatini tahlil qilish, baholash va o‘z ustida ishlash
ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan bo‘lib, bu ikki jarayonning uyg‘unligi
bo‘lajak pedagog shaxsining kasbiy yetukligini belgilovchi muhim omil sifatida talqin
qilinadi. Tadqiqotda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022–2026-yillarga
mo‘ljallangan “Ta’lim tizimini inson kapitalini rivojlantirishning asosiy omili sifatida
takomillashtirish” strategiyasi, shuningdek 2023-yilgi “Yangi O‘zbekiston maktab
o‘qituvchisi” konsepsiyasi asos qilib olingan.
References
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi “Yangi
O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida”gi PF–60-son Farmoni.
2. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 27-iyuldagi
“Pedagogik ta’lim sifatini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori.
3. Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi. “Boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishida
kompetensiyalar modeli”. Toshkent, 2024.
4. Abdullaeva Sh. “Pedagogik tafakkur va refleksiya madaniyatining shakllanishi”. –
Toshkent: Fan va texnologiya, 2023.
5. Karimova M. “Kognitiv faoliyatni rivojlantirish metodikasi”. – Samarqand, 2022.
6. Dewey J. How We Think. – Boston: D.C. Heath & Co., 1910.
7. Piaget J. The Psychology of Intelligence. – London: Routledge, 2001.
8. Kolb D. Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and
Development. – Prentice Hall, 1984.
9. Bandura A. Social Learning Theory. – New York: General Learning Press, 1977.
10. Vygotsky L. S. Mind in Society: The Development of Higher Psychological
Processes. – Harvard University Press, 1978.
11. Karpov A.V., Ponomaryov V.V. “Refleksiya v professional’noy deyatel’nosti
pedagoga”. – Moskva: Pedagogika, 2019.
12. Xaydarov M. “Pedagogik innovatsiyalar va kreativ fikrlash”. – Toshkent:
O‘qituvchi, 2023.
13. Bruner J. The Process of Education. – Harvard University Press, 1960.
14. OECD Report. Future of Education and Skills 2030: Learning Compass. – Paris,
2023.
15. UNESCO. Teacher Education for the 21st Century: Challenges and Prospects. –
Paris, 2022.
