SMARTFONLARDAN FOYDALANISHNING UYQU SIFATI VA UYQU GIGIYENASIGA TA’SIRI
Keywords:
Kalit so‘zlar:Smartfon, uyqu sifati, uyqu gigiyenasi, sirkadiyal ritm, melatonin, ko‘k nur, ekran vaqti, raqamli salomatlikAbstract
Annotatsiya:Ushbu maqolada smartfonlardan foydalanishning uyqu sifati va
uyqu gigiyenasiga ko‘rsatadigan ta’siri turli yosh guruhlaridagi odamlar misolida
yoritiladi. Zamonaviy hayotda smartfonlar keng tarqalgan bo‘lib, ayniqsa kechqurun
ularni haddan tashqari ko‘p ishlatish biologik soat (sirkadiyal ritmlar)ning buzilishi,
uyqu davomiyligining qisqarishi va umumiy uyqu sifatining yomonlashuviga olib
kelishi mumkin. Maqolada ekranlardan chiqadigan ko‘k nur, ijtimoiy tarmoqlarga
qaramlik va tun bo‘yi foydalanish melatonin gormoni ishlab chiqarilishiga va uyqu
rejimiga qanday salbiy ta’sir ko‘rsatishi ilmiy manbalar asosida tahlil qilinadi.
Shuningdek, smartfonlardan oqilona foydalanish orqali uyqu gigiyenasini yaxshilash
bo‘yicha tavsiyalar ham beriladi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Christensen MA. et al. Direct measurements of smartphone screen-time:
Relationships with mood and sleep. PLoS ONE. 2016;11(11):e0165331.
2. Исломов, М. И. Uyqu fiziologiyasi va uning gigiyenasi. Toshkent: Tibbiyot, 2018.
– 125 b.
3. Xudoyberdiyeva G., Rasulova N. Yoshlarning smartfonlardan foydalanish odatlari
va uyqu sifati o‘rtasidagi bog‘liqlik. O‘zbekiston psixologiya jurnali, 2021, №2, b.
37–45.
4. Tursunov S. R. Axborot texnologiyalarining salomatlikka ta’siri: tahlil va
tavsiyalar. Yosh olimlar konferensiyasi materiallari. Andijon davlat universiteti,
2022. – B. 102–106.
5. Karimova M. Sh. Talabalarda uyqu gigiyenasi va texnogik vositalardan foydalanish
madaniyati. O‘zbekiston tibbiyoti jurnali, 2023, №1, b. 53–58.
6. JSST O‘zbekiston bo‘limi. Sog‘lom uyqu asoslari va raqamli gigiyena bo‘yicha
qo‘llanma. Toshkent: 2023.
