O‘ZBEK TILI LISONIY TIZIMIDA SHAXS MA’NAVIYATINI IFODALOVCHI MAQOLLARNING AHAMIYATI VA ULARNING IFODALANISHI
Abstract
Har qanday til ma’lum bir butunlik – tizim sanaladi, ya’ni har qanday tabiiy
tilning o‘zaro munosabatidagi o‘ziga xos birlik va butunlikni tashkil qilgan lisoniy
unsurlar jamlanmasidir. Bu tizim tarkibidagi birliklar alohida olinganda emas, balki
bir-biriga qarama-qarshi qo‘yilgandagina mavjud bo‘ladi, o‘zini namoyon etadi.
Til murakkab tizim, butunlik deb qaraydigan bo‘lsak, uning birliklarini, tarkibiy
qismini, til sathlari: fonologik, leksik (semantik), morfologik, sintaktik va stilistik
sathlar tashkil qiladi. Tilshunos olimlardan N. Uluqovning ta’riflashicha, “Til ichki
tuzilishiga ko‘ra bir-biriga bog‘liq, biri ikkinchisini taqazo etuvchi sathlardan
iboratligiga ko‘ra sistema(tizim)dir.
References
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. N. Uluqov. Tilshunoslik nazariyasi. O‘quv qo‘llanma. – T.: 2016. 260 b.
2. Rahamtullayev. Sh. O‘zbek tilining etimologik lug‘ati. Toshkent: Universitet,
2009.
3. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Birinchi jild – Т.: .:“O‘zbekiston milliy
ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006.-680 b.
4. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Ikkinchi jild – Т.: .:“O‘zbekiston milliy
ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006.-680 b.
5. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Uchinchi jild – Т.: .:“O‘zbekiston milliy
ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006.-690 b.
6. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. To‘rtinchi jild – Т.: .:“O‘zbekiston milliy
ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006.-610 b.
7. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Beshinchi jild – Т.: .:“O‘zbekiston milliy
ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006.-600 b.
8. Tog‘ay Murod. Yulduzlar mangu yonadi. / Qissalar. – T.: “Sharq”. 2009. 300 b
9. Sh. Shomaqsudov, Sh. Shorahmedov. Hikmatnoma: O‘zbek xalq
maqollarining izohli lug‘ati. T.:1990. 527 b
