RAQAMLI TRANSFORMATSIYA SHAROITIDA O‘ZBEKISTON OMMAVIY AXBOROT VOSITALARIDA MEDIAMENEJMENT STRATEGIYALARINING TAKOMILLASHUVI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Raqamli transformatsiya, mediamenejment, O‘zbekiston OAV, raqamli strategiya, “O‘zbekiston–2030”, internet qamrovi, kontent siyosati, tashkilot dizayni, monetizatsiya, auditoriya ishonchi, me’yoriy muhit, raqamli ko‘nikmalar.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqola O‘zbekistonda raqamli transformatsiya sharoitida
ommaviy axborot vositalarida (OAV) mediamenejment strategiyalarini
takomillashtirish masalalarini tahlil qiladi. Empirik asosi sifatida: (a) milliy darajadagi
raqamli siyosat hujjatlari va ularni amalga oshirish bo‘yicha islohotlar (xususan,
“O‘zbekiston–2030” strategiyasi hamda raqamli iqtisodiyot dasturlari), (b) internet
qamrovi va raqamli foydalanish statistikasi, (c) me’yoriy-muhitdagi so‘nggi
o‘zgarishlar (Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligining tugatilishi va
uning o‘rniga Milliy kontent yaratish markazining tashkil etilishi, axborot sohasidagi
kodeks loyihasiga xalqaro ekspert baholari), (d) global raqamli yangiliklar bozori
bo‘yicha tendensiyalar (Reuters Institute Digital News Report) ishlatildi. Maqola
raqamli transformatsiya bosimi ostida OAV boshqaruvining uchta tayanch yo‘nalishini
ilgari suradi: 1) auditoriya-markazli va ma’lumotga tayanadigan boshqaruv (data-
driven newsroom, kontent portfeli va platforma strategiyasi), 2) barqaror monetizatsiya
aralashmasi (reklama–obuna–hamkorlik–mahalliy xizmatlar), 3) me’yoriy va
institutsional moslashuv (oshkoralik, mualliflik huquqi va xavfsiz raqamli muhit).
Dalillar sifatida 2024–2025 yillarda internet qamrovi bo‘yicha keskin o‘sish
(DataReportalning 2024 boshidagi 83,3% ko‘rsatkichi hamda O‘zbekiston statistika
organlari ma’lumotlariga tayanib 2024 yilda 93,3% ga yetgani), shuningdek 2025 yil
iyulida OAV boshqaruvi tizimidagi institutsional o‘zgarishlar keltiriladi. Natijada,
O‘zbekiston OAV uchun boshqaruv modeli sifatida: yagonalashgan raqamli strategiya,
platformalararo portfel boshqaruvi, metrikalarga asoslangan tahririyat qarorlari,
kontent yaratishning ichki inkubatsiyasi va raqamli ko‘nikmalarni muntazam yangilash
(reskilling) tavsiya etiladi.
References
1. DataReportal. (2024, 23-fevral). Digital 2024: Uzbekistan — 29,52 mln
foydalanuvchi, internet qamrovi 83,3%. (Hedlayn va tafsilotlar).
2. Reuters Institute for the Study of Journalism. (2025, 17-iyun). Digital News Report
2025 — ijroiy xulosa: ishonch pastligi, obuna o‘sishining sustligi, bevosita
munosabatlarning ahamiyati.
3. Reuters (yangilik). (2024, 16-iyun). Global audiences suspicious of AI-powered
newsrooms — DNR 2024 natijalari asosida AI va ishonchga doir global trendlar.
4. BMT Rivojlanish dasturi (UNDP). (2025, may). Digital Economy of Uzbekistan —
“Raqamli O‘zbekiston–2030” doirasida raqamli infratuzilmani moliyalashtirish,
siyosat yo‘nalishlari.
5. OSCE/ODIHR & OSCE RFoM. (2024, 9-iyul). Uzbekistan’s Draft Information
Code… shows promise but still needs improvement (press reliz) va Joint Opinion
on the Draft Information Code of the Republic of Uzbekistan (PDF).
6. UzDaily; Kun.uz; O‘zbekiston Metrologiya xizmati sayti (rasmiy axborot). (2025,
14-iyul atrofida). AIMC (AOKA) tugatildi, Milliy kontent yaratish markazi
shakllantiriladi — institutsional o‘zgarishlar, rasmiy bayonotlar.
