HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHDA ERGONOMIK KO‘RSATKICHLARNI O‘RGANISH
Keywords:
Kalit so‘zlar: Ergonomika, hayot faoliyati xavfsizligi, ish joyi, mikroiqlim, shovqin, yoritilish, antropometriya, mehnat unumdorligi.Abstract
Ushbu maqolada hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlashda ergonomik
ko‘rsatkichlarning ahamiyati, ularni aniqlash va tahlil qilish usullari yoritilgan.
Tadqiqot jarayonida turli ishlab chiqarish korxonalarida ish joylarining yoritilishi,
harorati, shovqin darajasi, namlik va ishchi holatiga mosligi kabi ergonomik omillar
o‘lchandi hamda ularning inson salomatligi va mehnat unumdorligiga ta’siri baholandi.
Natijalar shuni ko‘rsatadiki, ergonomik me’yorlarga amal qilish xodimlarning
charchashini kamaytiradi, diqqatni oshiradi va ishlab chiqarish samaradorligini 10–
15% ga yaxshilaydi. Shuningdek, maqolada ish joylarini antropometrik va mikroiqlim
me’yorlariga muvofiq tashkil etish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi. – Toshkent: Adolat, 2023.
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Mehnat muhofazasi va xavfsizlik
madaniyatini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori, PQ–238-son, 2024-
yil.
3. International Ergonomics Association (IEA). Principles of Ergonomics and
Human Factors. – Geneva, 2022.
4. GOST 12.2.032–78. Ish joylarini loyihalashda ergonomik talablar.
5. FAO Occupational Safety Report. Workplace microclimate and safety
standards. – Rome, 2021.
6. O‘zbekiston Respublikasi Sanitariya me’yorlari va qoidalari – “Ish joylarining
mikroiqlim ko‘rsatkichlari” SN–R 2.2.4.548–20.
