QANDLI DIABET BILAN OG‘RIGAN BEMORLARNING OVQATLANISHIDA YONG‘OQLARNING O‘RNI
Keywords:
Kalit so‘zlar:qandli diabet, parhez terapiyasi, yong‘oqlar, glisemik indeks, insulin sezuvchanligi, o‘simlik yog‘lari, antioksidantlar, metabolizm, yurak-qon tomir tizimi, biologik faol modda, bodom, yeryong‘oq, findiq, kaju.Abstract
Annotatsiya:Ushbu maqolada qandli diabet bilan og‘rigan bemorlar uchun
yong‘oqlarning (bodom, yeryong‘oq, findiq, Braziliya yong‘og‘i, kaju va boshqalar)
oziq-ovqat sifatida qo‘llanishi, ularning biologik faol tarkibi hamda metabolik
jarayonlarga ko‘rsatadigan ta’siri tahlil qilingan. Yong‘oqlar tarkibidagi o‘simlik
oqsillari, to‘yintirilmagan yog‘ kislotalari, vitaminlar va minerallar qonda glyukoza
darajasini barqarorlashtirish, insulin sezuvchanligini oshirish, yurak-qon tomir tizimini
mustahkamlash va oksidlovchi stressni kamaytirishga xizmat qilishi ilmiy manbalar
asosida yoritilgan. Shuningdek, yong‘oq turlarining glisemik indeksi, kaloriya miqdori
va kunlik tavsiya etiladigan iste’mol me’yorlari solishtirilib, ularning diabetik
parhezdagi ahamiyati amaliy misollar bilan asoslangan. Tadqiqot natijalari
yong‘oqlarni me’yorida iste’mol qilish diabet asoratlarini kamaytirishi va
bemorlarning umumiy sog‘lig‘ini yaxshilashga yordam berishini ko‘rsatadi.
References
Adabiyotlar
1. American Diabetes Association. “Standards of Medical Care in Diabetes — 2024.”
Diabetes Care, 2024.
2. Jenkins D.J. et al. “Nut consumption and blood glucose control in type 2 diabetes.”
Metabolism, 2023.
3. WHO. “Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic Diseases.” Technical Report
Series, Geneva, 2022.
4. Uzbek Journal of Endocrinology, №2, 2023.
5. European Food Safety Authority (EFSA). “Health effects of nuts and seeds in
diabetes management,” 2021.
Qo’shimcha adabiyotlar
1. Хасанова, Г. Р., Магрипова, Д. Ф., & Алибоева, Ш. У. (2025). РОЛЬ ЛИМОНА
В ЖИЗНИ ЧЕЛОВЕКА. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ В МИРЕ, 80(1), 26-32.
2. WILD PLANTS AS AN OBJECT OF STUDY, LIFE SAFETY, USE IN
MEDICINE AND INDUSTRY MODERN EDUCATION AND
DEVELORMENT ISSN 3060-4567. Khasanova Gulbahor Rakhmatullaevna.
Часть–4_ Январь –2025 Выпуск журнала №-18 Стр111-121.
3. Хасанова, Г. Р., Тошпулатов, Ш. Ш., Расулов, К. Г., & Мамиров, Д. У. (2025).
КОРИАНДР ПОСЕВНОЙ–CORIANDRUM SATIVUM L. Modern education
and development, 18(4), 80-92.54. Raxmatullayevna, X. G., Ko’chimova, F. S.,
Jumaboyeva, S. E., & Xushvaqtovich, Q. D. (2025). SARIQ PARPIGUL-
GENTIAN LUTEA L. Modern education and development, 18(4), 69-79.
4. Хасанова, Г. Р., Беканов, Б. С., Бахитов, Ш. Т., & Ходжаева, Ж. К. (2025).
ЛЕЧЕБНЫЕ СВОЙСТВА КАЛАНХОЭ. Modern education and
development, 18(4), 93-110.
5. Хасанова, Г. Р., Кунгратова, М. И., Исломов, О. И., & Норкулова, Х. Ш. (2025).
ЗВЕРОБОЙ ПРОДЫРЯВЛЕННЫЙ–HYPERIGUM PERFORATUM
L. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 62(5),
130-144.
6. Шукуров, А. А., Дониёрова, Р. П., & Хасанова, Г. Р. (2025). КАРДАМОН
НАСТОЯЩИЙ–ELETTARIA CARDAMOMUM. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 80(1), 33-38. 36.integratsiyasi, 18(5), 46-
55.
7. Хасанова, Г. Р., Абдуллаева, А. З., & Икрамова, Н. Б. (2025). ЧАГА ИЛИ
БЁРЕЗОВЫЙ ГРИБ–JNONOTUS OBLIQUUS (PERS.) PILL. ОБРАЗОВАНИЕ
НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 62(5), 116-129.
8. Хасанова, Г. Р., Рахманова, Н. И., & Иззатуллаева, С. Т. (2025). ОБЛЕПИХА
КРУШИНОВИДНАЯ–HIPPOPHAE RHAMNOIDES L. Ta'lim innovatsiyasi va
integratsiyasi, 38(1), 164-174.
9. Хасанова, Г. Р., & Ботиров, Х. Т. (2025). НАШ ДОЛГ—СОХРАНИТЬ И
ЗАЩИЩАТЬ РАСТИТЕЛЬНЫЙ МИР. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 79(1), 35-38
10. Хасанова, Г. Р. (2025). ХИМИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ БИОЛОГИЧЕСКИ
АКТИВНЫХ ВЕЩЕСТВ В КОРНЕВИЩАХ И КОРНЯХ ДЕВЯСИЛ
ВЫСОКИЙ-INULA HELENIUM L., ПРОИЗРАСТАЮЩЕГО НА
ТЕРРИТОРИИ СРЕДНИЙ АЗИИ. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 79(3), 157-164.
11. Хасанова, Г. Р., Рахманова, Н. И., & Сатторов, Ш. И. (2025). 23. ЗИРА–
BUNIUM PERSICUM. Ta'lim innovatsiyasi va integratsiyasi, 38(1), 174-183.
12. Бахриева, Д. У., & Хамраева, Ш. Ш. (2025). ВЫРАЩИВАНИЕ И
ПЕРЕРАБОТКА ЛЕКАРСТВЕННЫХ РАСТЕНИЙ: ПУТИ РЕШЕНИЯ АКТУАЛЬНЫХ ПРОБЛЕМ. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 80(1), 19-25.
13. Шукуров, А. А., Дониёрова, Р. П., & Хасанова, Г. Р. (2025). КАРДАМОН
НАСТОЯЩИЙ–ELETTARIA CARDAMOMUM. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 80(1), 33-38. 36.integratsiyasi, 18(5), 46-
55..
14. Хасанова, Г. Р., Магрипова, Д. Ф., & Алибоева, Ш. У. (2025). РОЛЬ ЛИМОНА
В ЖИЗНИ ЧЕЛОВЕКА. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ В МИРЕ, 80(1), 26-32
15. Хасанова, Г. Р., Эшниязова, Н. А., & Турабоева, Л. М. (2025). ВЛИЯНИЕ
БИОЛОГИЧЕСКИ АКТИВНЫХ И ЛЕКАРСТВЕННЫХ МОЛЕКУЛ НА
ОРГАНИЗМ ЧЕЛОВЕКА. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ В МИРЕ, 80(4), 61-66.
16. Хасанова, Г. Р., & Рашидова, Д. Ш. (2025). ПИЖМА ОБЫКНОВЕННАЯ—
TANACETUM VULGARE L. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 80(4), 47-53.
17. Хасанова, Г. Р., Хамдамова, М., Мамаюсупова, Ф. Б., & Мамаюсупова, З. Б.
(2025). ЛЕЧЕБНАЯ МАЛИНА ОБЫКНОВЕННАЯ-MEDICINAL
RASPBERRIES. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В
МИРЕ, 80(4), 54-60.
18. Daminovich, K. N., & Raxmatullayevna, X. G. (2024). ФИЗАЛИС
ОБЫКНОВЕННЫЙ–PHYSALIS ALKEKENGI L. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 52(1), 131-137
19. Хасанова, Г. Р., Эшниязова, Н. А., & Турабоева, Л. М. (2025). ВЛИЯНИЕ
БИОЛОГИЧЕСКИ АКТИВНЫХ И ЛЕКАРСТВЕННЫХ МОЛЕКУЛ НА
ОРГАНИЗМ ЧЕЛОВЕКА. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ В МИРЕ, 80(4), 61-66.
20. Hasanova G. R., Burhanova D. S. & Norkulova H. S. (2025). GEL'MINTOZLARNI
TASHXISLASHDA ZAMONAVIY BIOTEXNOLOGIYALAR: PTSR, IFA VA
BOSHQА USULLAR. Development Of Science, 11(5), pp. 320-327.