O‘QITUVCHI EMPATIYASI VA PEDAGOGIK NUTQINING O‘QUVCHI MOTIVATSIYASIGA PSIXOLOGIK TA’SIRI
Keywords:
Kalit so‘zlar: empatiya, pedagogik nutq, muloqot madaniyati, psixologik ta’sir, o‘quvchi motivatsiyasi, emotsional qo‘llab-quvvatlash, pedagogik muloqot, o‘qituvchi shaxsi, psixologik muhit, kommunikativ kompetensiya, rag‘batlantiruvchi nutq, o‘quvchi faolligi, ta’lim samaradorligi.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada o‘qituvchi empatiyasi,pedagogik nutq
madaniyati va ularning o‘quvchi motivatsiyasi hamda psixologik holatiga ta’siri ilmiy
jihatdan tahlil qilinadi.Empatiya pedagogik jarayonda o‘qituvchining o‘quvchi
hissiyotlarini sezishi, ularning ichki holatini tushunishi va individual psixologik
ehtiyojlarini hisobga olishi orqali ta’lim samaradorligini oshiruvchi muhim omil
sifatida baholanadi.Shuningdek, pedagogik nutqning mazmuni, ohangi, emotsional
ifodasi va muloqot madaniyati o‘quvchilarda o‘qishga bo‘lgan ichki qiziqishni
kuchaytirishi yoki aksincha susaytirishi mumkinligi ilmiy asoslarda tahlil qilinadi.
O‘qituvchi nutqidagi rag‘batlantiruvchi iboralar, hurmatga asoslangan munosabat va
sezgir kommunikatsiya o‘quvchilarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirish, sinfda
ijobiy psixologik muhit yaratish hamda o‘qish jarayonida faol ishtirok etishga
undaydigan ruhiy omillar sifatida namoyon bo‘ladi. Mazkur tadqiqot natijalari shuni
ko‘rsatadiki, empatiyaga boy nutq va emotsional qo‘llab-quvvatlash o‘quvchilarning
motivatsiyasi, maqsadga intilishi va shaxsiy o‘sishida hal qiluvchi rol o‘ynaydi
References
Foydalangan adabiyotlar:
1. Rodgers, K. On Becoming a Person. – Boston: Houghton Mifflin, 1961. (Empatiya,
shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim haqida ilmiy asos.)
2. Vygotsky, L. S. Mind in Society. – Harvard University Press, 1978. (Muloqot,
psixologik rivojlanish va o‘quvchiga ta’sir mexanizmlari.)
3. Maslow, A. Motivation and Personality. – Harper & Row, 1954. (Motivatsiya
bosqichlari va psixologik ehtiyojlar nazariyasi.)
4. Goleman, D. Emotional Intelligence. – Bantam Books, 1995.(Emotsional intellekt,
o‘qituvchining emotsional savodxonligi.)
5. Hasanboeva, O., Yo‘ldoshev, J. Pedagogika. – Toshkent: O‘qituvchi, 2010.
(Pedagogik jarayon, o‘qituvchi muloqoti bo‘yicha asosiy nazariyalar.)
6. Ziyomuhamedov, B. Pedagogik muloqot va o‘qituvchi madaniyati. – Toshkent:
Fan, 2015. (Pedagogik nutq, muloqot madaniyati ,psixologik ta’sir yo‘llari.)
