ELEKTROODONTODIAGNOSTIKA
Keywords:
Kalit so’zlar: elektroodontodiagnostika; pulpa vitaliteti; pulpa sezgirligi; elektr stimulyatsiya; pulpit; pulpa nekrozi; periapikal patologiya; diagnostika protokollari; stomatologik diagnostika; endodontiya; elektr odontometriya; klinik cheklovlar; monitoring; raqamli talqin.Abstract
Annotatsiya. Elektroodontodiagnostika — tish pulpasi va periapikal
to‘qimalarning funksional holatini baholash uchun elektr tokiga asoslangan
instrumental diagnostika usuli bo‘lib, stomatologiyada vitalitetni aniqlashda keng
qo‘llaniladi. Ushbu metod pulpaning nerv tolalari va sensor retseptorlarining elektr
tokiga javobini o‘lchash orqali pulpa hayotiyligini (vitalitet) baholaydi: sog‘lom
pulpada sezgirlik past tok darajasida aniqlanadi, yallig‘lanish yoki degeneratsiya
jarayonida esa sezgirlik o‘zgargan yoki yo‘qolgan bo‘ladi. Elektroodontodiagnostika
asosiy klinik vazifalarni — pulpitni aniqlash, pulpa nekrozasi va periapikal
patologiyani farqlash, travma va replantatsiya holatlarida pulp funksiyasini kuzatish
hamda endodontik va konservativ muolajalar samaradorligini baholash — bajaradi.
Metodning afzalliklari: invaziv emasligi, tez olib borilishi, arzon uskunalar bilan
bajarilishi va takroriy o‘lchovlar orqali dinamik kuzatuvga yaroqliligi. Cheklovlari:
elektr tokining natijalariga ta’sir qiluvchi tashqi omillar (emalning kiyimi, restorativ
materiallar, kontakt sifati, bemorning yoshi va tishning erksizligi), faqat sensorik
javobni baholashi (mikroskopik va mikrovaskulyar o‘zgarishlarni ko‘rsatmaydi),
shuningdek, noto‘g‘ri interpretatsiya qilish ehtimoli. Shuning uchun
elektroodontodiagnostika yakuniy tashxisni tasdiqlash yoki rad etishda klinik va
rentgenologik tekshiruvlar bilan birgalikda qo‘llanilishi lozim.
References
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Jafarzadeh, H. & Abbott, P. V. Review of pulp sensibility tests. Part II: electric
pulp tests and test cavities. International Endodontic Journal, 43(11), 945–958.
DOI: 10.1111/j.1365-2591.2010.01760.x Ovid
2. Kondale, R. D. va boshqalar. Diagnostic Accuracy of Pulp Vitality Tests and
Pulp Sensibility Tests for Assessing Pulpal Health in Permanent Teeth: A
Systematic Review and Meta-Analysis. PubMed. PubMed
3. Sharma, A. va boshqalar. Pulp sensibility and vitality tests for diagnosing pulpal
health in permanent teeth: a critical review. International Endodontic Journal.
PubMed
4. Эффективность электроодонтодиагностики с помощью различных видов
тока. RUDN Universiteti maqolasi (рус tilida) – 102 nafar ishtirokchi asosida
turli tok turlari ta’sirining samaradorligini o‘rganadi. repository.rudn.ru
5. Макеева I. M. va boshqalar. Комплексное электросопротивление зубов и его
роль при проведении электроодонтодиагностики. Журнал
«Стоматология». mediasphera.ru
6. Hussain, Z., Shakoor, M. U., Faraz, N.-e-A., Khan, T. A. & Asif, L. Evaluation
of Dental Pulp Vitality in Reversible Pulpitis Using Laser Doppler Flowmetry
and Electric Pulp Testing. Innovative Research Journal of Dentistry. irjpl.org
7. Owlia, F., Mahmoudzade, N., Modaresi, J. va boshqalar. Evaluation of the
response to electric pulp testing in multiple sclerosis patients without a history
of trigeminal neuralgia: a case-control study. BMC Neurology. BioMed Central