TIJORAT BANKLARIDA VALYUTA OPERATSIYALAR HISOBI VA AUDITINI TAKOMILLASHTIRISHNING MOHIYATI
Keywords:
Kalit so‘zlar: tijorat banklari, valyuta operatsiyalari, operatsiyalar hisobi, audit, moliyaviy barqarorlik, risklarni boshqarish, raqamli audit, AT «Ipoteka bank».Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada O‘zbekiston tijorat banklarida valyuta operatsiyalari hisobi va auditini takomillashtirish masalalari o‘rganilib, ilmiy asoslangan takliflar ishlab chiqilgan. Tadqiqotda valyuta operatsiyalarini hisobga olish, ularning shaffofligini ta’minlash, risklarni boshqarish hamda nazorat mexanizmlarini zamonaviy moliyaviy tahlil va audit usullari asosida tahlil qilingan. «Ipoteka bank» ATB misolida markaziy apparat va filial darajasida valyuta operatsiyalarini tashkil etish amaliyoti o‘rganilib, ularning moliyaviy barqarorlik, rentabellik va xalqaro standartlarga mosligi ko‘rsatkichlariga ta’sir etuvchi omillar aniqlangan.
Tadqiqot natijalari tijorat banklarida valyuta operatsiyalarini samarali boshqarish, hisob va auditni xalqaro standartlarga moslashtirish hamda raqamlashtirish bo‘yicha aniq amaliy tavsiyalar berishga xizmat qiladi.
References
International Financial Reporting Standards (IFRS). "IFRS Standards and their Applications in International Audits." IFRS Foundation, 2023.
2. Basel Committee on Banking Supervision. "Basel II and Basel III: International Standards on Banking Regulation." Bank for International Settlements, 2019.
3. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Banki. "Valyuta operatsiyalarining tartibga solish va nazorat qilish to‘g‘risida qonunchilik hujjatlari." Tashkent, 2022.
4. Xalqaro Valyuta Jamg‘armasi (IMF). "Valyuta operatsiyalari auditi va xatarlarni boshqarish bo‘yicha qo‘llanma." IMF, 2022
5. Buxgalteriya hisobi: Darslik / A.A. Karimov, J.E. Kurbanbayev, S.A. Jumanazarov; — T.: “Iqtisod-Moliya”, 2019. 624 b.
6. Karaliyev Т.М., Qurbonov R.B., Rustamov M.S. Banklarda buxgalteriya hisobi (Matn|: o ‘quv qo‘llanma / T.M. Karaliyev, R.B. Qurbonov, M.S. Rustamov. -Toshkent: «ZEBO PRINT», 2021. - 344 b.
7. Z.A.Umarov. Banklarda buxgalteriya hisobi (darslik). --T.: «Innovatsion rivojlanish nashriyot-matbaa uyi», nashriyoti 2021, 612 b.
8. Bank for International Settlements. (2021). Basel III: Finalising post-crisis reforms. Available at: https://www.bis.org [Accessed 15 Mar. 2025].
9. https://wb.org – Jahon banki (World Bank) rasmiy sayti
10. https://imf.org – Xalqaro Valyuta Jamg‘armasi (IMF) rasmiy portali
12. https://accaglobal.com – ACCA (Xalqaro buxgalteriya assotsiatsiyasi)
13. https://ey.com, https://kpmg.com, https://deloitte.com, https://pwc.com
14. https://scopus.com – Scopus ilmiy maqolalar bazasi (obuna orqali)
15. https://wos.com – Web of Science ilmiy maqolalar platformasi (obuna orqali)
16. https://adb.org – Osiyo Taraqqiyot Banki sayti