YAPON TILSHUNOSLIGIDA KO‘MAKCHI FE’LLAR ORQALI IFODALANUVCHI ASPEKT KATEGORIYASINING SHAKLLANISH BOSQICHLARI
Keywords:
Kalit so’zlar: aspekt, ko’makchi fe’l, zamon, kategoriya, grammatik ma’no.Abstract
Annotatsiya. Fe’l kategoriyasi har qanday tilda zamon, holat va harakatning turli tomonlarini ifodalashda markaziy rol o‘ynaydi. Shu jihatdan, aspekt kabi grammatik birliklar tilshunoslikda alohida ahamiyat kasb etadi. Aspekt va zamon orasidagi farq ba’zan nozik bo‘lsa-da, ularni alohida tahlil qilish harakatning semantik ifodasini chuqurroq anglashga yordam beradi.
Yapon tilida aspekt kategoriyasining grammatik birlik sifatida shakllanishi murakkab tarixiy jarayon bo‘lib, unda ko‘makchi fe’llar orqali semantik farqlanishlar bosqichma-bosqich grammatik tizimga ko‘chgan. Ushbu maqolada XX asr boshlaridan boshlab yapon tilshunosligida aspekt tushunchasining shakllanish bosqichlari tahlil qilinadi. Xususan, Takahashi, Kindaiichi, Suzuki, Yoshikava kabi olimlar tomonidan ilgari surilgan qarashlar asosida yapon tilida aspektual shakllarning grammatik kategoriya sifatida shakllanish jarayoni yoritiladi. Tadqiqot natijalari yapon tilidagi fe’l sistemasi va grammatik tipologiyaning muhim xususiyatlarini anglashda amaliy ahamiyat kasb etadi.
References
1. Comrie B. Aspect: An Introduction to the Study of Verbal Aspect and Related Problems. – Cambridge: Cambridge University Press, 1976. – 145 p.
2. Taoka Ch. Aspect and Argument Structure in Japanese: A Thesis Submitted to the University of Manchester for the Degree of Doctor of Philosophy. – Manchester, 2001. – 265 p.
3. Masami Murata (2003) Syntax and semantics of existentials ar-u and i-ru in Japanese. Doctoral dissertation. 351p
4.山田敏弘著(2004) 『日本語のベネファクティブ-「てやる」「てくれる」「てもらう」の文法-』博士論文381p
5. 近藤 優美子(2022) 補助動詞“しまう”の研究 —本動詞との連続性に着目して—博士論文 大阪大学
6. 張 又 華(2017) 認知言語学の観点から見た日本語の文法化現象―「テシマウ」形式を中心に― 博士論文156p.
7. 住田哲郎(2011)「移動動詞「来る」の文法化とヴォイス機能」博士論文 神戸大学. 202 p
8.李, 廷玉 (2010)現代日本語のテ形補助動詞研究. 博士論文
9.施 葉飛 (2022)日本語間接関与構文の語用論的研究. 博士論文152 p.
10.當山奈那(2015) 『沖縄首里方言におけるヴォイスと利益性の記述文法研究』 博士論文 琉球大学 177 p.
11. 鈴木重幸(1976)日本語の動詞のすがた (アスペクト) について―――スルの形と〜シテイルの形」.金田一春彦(編)『日本語動詞のアスペクト』.東京: むぎ書房.pp 63-83.
12.高橋太郎(1969)「すがたともくろみ」.金田一春彦(編)『日本語動詞のアスペクト』.東京: むぎ書房. pp. 117-155.
13. 吉川 武時「現代日本語動詞のアスペクトの研究」. 金田一春彦(編)『日本語動詞のアスペクト』.東京: むぎ書房. pp. 155-329.
14. 高橋太郎(1969)「解説 日本語動詞のアスペクト研究小史」.金田一春彦(編)『日本語動詞のアスペクト』.東京: むぎ書房. pp. 329-356.
 
							